Argentinië – De Historie

Argentinië is een erg interssant land om te bestuderen qua economische ontwikkeling. Tot ongeveer 1920-1930 was Argentinië niet alleen een van de tien grootste landen ter wereld, maar ook een van de tien rijkste landen ter wereld gemeten in inkomen per hoofd van de bevolking. Momenteel staat Argentinië ergens tussen plaats 50 en 100.

Waar is het misgegaan, vraag je je dan af. Argentinië heeft niet alleen een van de grootse olievoorraden in de grond zitten, maar heeft ook veruit de meest vruchtbare grond in Zuid Amerika. De grap die veelal gemaakt wordt, is gooi een hand vol zaden op grond en gegarandeerd dat het groeit. Wat betreft de olievoorraden, het is momenteel lastig om die te winnen omdat de technieken die daarvoor gebruikt moeten worden erg kostbaar zijn en de olieprijs nu te laag is om dat voor de oliebedrijven op een winstgevende manier te doen.

Argentinië is ‘s werelds grootste exporteur van vlees, tarwe en soya. Tot 1920-1930 was dit voornamelijk vlees en tarwe. Soya kwam pas later in beeld. Om deze producten te produceren heb je vooral veel (vruchtbare) grond nodig en slechts een beperkt aantal arbeidskrachten. Je dient het echter wel te exporteren en daar diende de haven van Buenos Aires voor. Je zag dus door de jaren heen een driedeling in de maatschappij ontstaan: mensen die het land bezaten en mensen die op het land werkten, mensen die in en rondom de haven werkten (handelaars) en mensen die geen werk hadden.

Het is erg moeilijk om belasting te heffen op landbezit. Om dit effectief te kunnen doen, moet je dit namelijk ieder jaar waarderen en de opbrengst verschilt van jaar tot jaar. Het is dus veel effectiever om belasting te heffen op het product zodra het geëxporteerd wordt.

De vraag is wat te doen met de mensen die geen werk hebben en hoe voorkom je politieke en sociaal economische onrust. Om dit te voorkomen betaalden de landeigenaren bedragen aan de overheid, die vervolgens uitkeringen deed aan de mensen zonder werk. Hier zie je dus een duidelijk voorbeeld van inkomensherverdeling.

Het probleem wat zich hier echter voordoet, is dat om dit effectief en goed te kunnen doen als overheid, ben je afhankelijk van de staat van je eigen economie. Normaliter kun je dit als overheid enigszins zelf sturen, maar aangezien de producten waar de Argentijnse economie op drijft commodities zijn, ben je als overheid voor de staat van je economie voor het grootste deel afhankelijk van de prijzen op de commodity markets en deze zijn erg volatiel. In goede jaren kun je dus als overheid redelijk wat herverdelen, maar in magere jaren kun je dus  bijna niks herverdelen.

Toen het in de jaren 30 slechter en slechter ging als gevolg van de dalende commodity prijzen groeide ook de onrust. Er was niet alleen minder te herverdelen, maar ook bleef de groep van mensen zonder werk groeien. Er was dus een continu toenemende vraag voor herverdeling maar steeds minder aanbod.

Juan Perron speelde heel handig in deze toenemende onrust en voerde zowel tijdens zijn tijd als minister als zijn tijd als president regels in specifiek gericht op het verbeteren van de levensstandaard van deze groeiende groep aan de onderkant van de samenleving. Wanneer het niet mogelijk was om deze regelingen te bekostigen werd er door de overheid gewoon geld bijgedrukt om het te kunnen bekostigen. Waar bezuiningen eigenlijk genoodzaakt waren, ging de overheid dus gewoon door met uitgeven van in dit geval bijgedrukt geld. Dit gepaard met het feit dat Argentinië rijk is aan grondstoffen en mineralen zorgt dus voor een bepaalde politieke inertia die heel moeilijk om te draaien is.

Er werden tallozen mensen aan een baan geholpen. Een baan die eigenlijk geen echte baan was, maar een gecreëerde werkplek met 0 output. Als gevolg hiervan ontwikkelen mensen dus ook geen skills die ze over kunnen dragen op toekomstige generaties. Argentinië staat nu dus voor de keuze: doorgaan met de min of meer onbetaalbare regelingen en zichzelf verder ingraven in de ellende waarin het zich al bevindt of er moet iemand opstaan en hier een einde aan brengen door drastisch bezuinigen. Door deze politiek is Argentinië als land al een keer failliet gegaan in 2001. De toplaag van de samenleving begrijpt dit. Echter deze toplaag is maar 20% van de bevolking. De midden en onderlaag van de bevolking zijn grotendeels afhankelijk van deze regelingen en totaal bedragen deze twee lagen de resterende 80% van de bevolking. Dus mocht je het tot president willen schoppen, dan heb je absoluut de steun nodig van een groot deel van deze 80% aangezien stemmen verplicht is in Argentinië. Mocht je het dan in je hoofd halen om aan deze regelingen te tornen, weet je zo goed als een ding zeker en dat is dat een kans op een tweede termijn nihil is. Argentinië bevindt zich momenteel in een lastige situatie waar men niet direct een oplossing voor heeft.